Μαρίνα Αθανασίου
ένα ποίημα του Ηλία Λάγιου
Monday 8 February 2010
Sunday 7 February 2010
The future of photography
The future looks grim:‘ça a été’
‘Ça a été’. It may well be the most frequently quoted phrase in photo related
essays from the past twenty years. Editors on the board of Perspektief
magazine (1980-1995), quoting Roland Barthes’ famous words were to bring
a box of beer to the next meeting. As the magazine no longer exists, I go
unpunished, using his words here again.
But photography no longer exists, either. At least not for what it used to stand
for: evidence of a physical setting in front of the camera, recorded onto an
analogue, physical carrier. The vast majority of images that reach us today
are digital, either digitized through scanning or born digital with the latter
category getting more dominant every day.
In 2001, turnover in digital camera sales was larger than of analogue models.
Last year, for the first time, in unit numbers, more digital than analogue
cameras were sold, not even counting the numerous devices such as cell
phones, PDAs or US smart bombs that sport a built-in digital camera. ‘Ça a
été’, the analogue image.
Does the credibility of the photographic image end with that as well? It really
depends how one is looking at this issue: the meaning of a photographic
image has always been subject to the context it was presented in. Benetton
sold child fashion with the image of the bloodstained clothes of a fallen
Bosnian soldier, Nobuyoshi Araki’s pictures for a beer campaign were pulled
into the art market to mention a few examples from the last decade.
The future looks bright: no more photographic evidence!
Of course, a digital image can be manipulated a lot easier and a lot more
perfect than an analogue one and will not be so simply, if at all, discovered. A
digital copy is, per definition, identical to its original. Protection in the form of a
digital date stamp or electronic copyright watermark is unreliable. If well done,
the components of a composite photograph are impossible to identify. Thus
the trustworthiness of the image resides entirely with the context in which it is
presented, such as the nature and the reputation of the medium it is published
in. The status of the photograph as evidence should therefore be considered
as equal to written content, to text based journalism. This has proven to be
difficult to handle for well-trained judges; it may take a little longer for the
average newspaper reader. Even the most conscientious picture editors have
a hard time judging the trustworthiness of the digitally received material. With
the economic pressure that is part of today’s commercial publishing, a
mistake is easily made.
The future looks grim: how to take a picture of digital reality?
Yet, more fundamental changes are taking place. It is not just the medium that
has become digital, it is reality itself. More and more time is spent behind
screens connected to computers that rely people real-time with ever
expanding and faster networks. A growing number of people are behind a
computer or TV screen longer than they spend doing other things.
One sided? Again, it all depends on the perspective taken: the internet is an
area for shopping, playing games with people, listening to music or radio
stations from all over the world. Chatting, participating in on-line debates,
newsgroups and having sex (safe!), it all belongs to everyday life on screen
turning the Internet into a parallel digital society that both in a cultural,
economic and social sense is competing and interacting with the physical
society that we were confined too for so long!
One problem though: a camera, albeit digital or analogue, cannot be taken
onto the Internet. So how do we keep informed about what is going on there?
How do we get opiniated about the power processes and in this society? As
this space exists on the basis of interconnected computers, computers are
also the most likely tools to take on the role that cameras have in the physical
world. This implies that, on an abstract level, photography and
photojournalism will, in computer jargon, have to be ported to the computer to
fulfil the essential role that classic photojournalism has played for democracy
in the modern society.
The future looks bright: cut and paste!
"Red Alert - Hale-Bopp Brings Closure to Heaven's Gate" read the headline
on the homepage of Higher Source, a California based new age sect in the
late 1990s. The first time I saw this page, was when it was published on
March 28, 1997 on the cover of NRC-Handelsblad , a leading Dutch
newspaper. Soon after, the image was recognized by Internet journalist
Francisco van Jole, as the first Internet photo ever. The 39 physical bodies of
the sect members that had been the result from the group suicide, made the
image leapfrog from the digital world into the physical one. All the NRC-editors
did, was a matter of cut and paste.
It is both extremely interesting as well as relevant to speculate about the
ultimate camera-less image that reports about processes taking place in the
digital society. No camera, no carrier, no (physical) reality: the ultimate‘ça a
été’. The homepage, embedded in a journalistic text, printed on the cover of a
newspaper, relies in a wonderful, imperfect way past and present, the digital
and the physical that no living human being can escape from. As long as we
have bodies and need roofs over our heads, the hybrid character of the media
will fit our cumbersome hybrid existence.
The future looks grim: youth and objects
Parents, educators and politicians are aware of the fact that recent
generations hardly read books. They rather spend time behind a computer
screen, playing games, chatting on-line, downloading music and films. TV, the
book killer of the past generation, has lost it’s dominant position and is
changing it’s strategies, integrating interactivity with the audience through the
use of the computer via internet or of mobile telephony using SMS, trying to
turn the tide. Reality TV and soaps alone, are not enough to keep viewers’
interest.
Museums collect objects or documents as objects, such as photographs,
historical, technical, aesthetical. Why would future generations pay for these
costly organisations that cherish these relics from the past? People are
swamped in a media rich environment (poor in a different sense, some would
argue….) where electronic images are omnipresent. Why bother about
collecting images, so hopelessly connected to vulnerable objects, that are
confined to specific places when one can download images that fulfil some
specific need, anywhere and at any time of the day? What is so special about
photo-objects, that one would spend large amounts of tax money collecting
and keeping them?
The future looks bright: media democracy!
Luckily we have politicians that confront the professionals in museums with
the man in the street. Museum professionals tend to be amateurs in their
dealing with audience due to their often one-sided expert fascination with the
objects of their study. Politicians tend to be professionals who do not only try
to understand the man in the street but also try to influence public opinion in
order to be able to control their own presence in the political arena. We used
to call this propaganda, nowadays some are calling it media democracy.
In 1984, the American media sociologist Ben Bagdikian published his book
The Media Monopoly describing the alarming political influence of media
conglomerates. Bagdikian showed that at the beginning of the 80s half or
more of the US media industry was controlled by only 50 corporations. For the
revised second edition, appearing only two years later, that number was
already down to 29. Bagdikian predicted between five and ten giant media
combines for the mid-90s, a number that has proven to be quite accurate. To
European observers it all sounded a bit eerie at the time: typically American,
not our cup-a-tee.
Because it was so American, anti-trust legislation was slow to be put in place.
So we caught up, even overtook them. Needless to remind you, that Italy is
the current champion: the country is run by a prime minister that owns some
50% of the commercial TV channels and a major part of the printed press.
If media-wise Italians ever manage to get rid of the Berlusconi-clan, they will
have to add another national holiday to the already well-filled calendar of
festivities.
The future looks grim: politics and art
Of course, there are politicians and politicians. Some are good, some are bad.
The same goes for museum directors and curators. In Europe, most of their
institutions depend on the government for their funding, private money is no
more than a welcome extra. As a result, politicians have something to say
about museums, we are talking about public money after all. Should a political
majority ever wish to have a national referendum on state support for art
museums, I fear most would have to close down. There is only limited popular
support for these institutions, they rely heavily on the consensus of a sociopolitical
elite.
Will this situation get any better with future generations of voters? I am afraid
not: as we noticed earlier, young people grow up in a world dominated by
electronic media and spend their time predominantly in cyberspace. If
museums do not change their attitude, the gap between the virtual present
and the physical past will only grow.
In many European countries politicians have started hammering on youth
issues, pointing at an upcoming generation that is not only subject to the
changes described above, but that also has a staggeringly different cultural
background as a result of global migration and who do not feel addressed by
the policy of most existing cultural institutions. On the whole, art organisations
have been painfully reluctant to respond, defensive, hoping for this political
storm to blow over, as so often in the past. What we have at hand, however,
is not an act of political will, of opportunistic political thinking with the next
elections at stake, but a matter of demographics and major cultural change
that politicians are trying to address.
The future looks bright: photography finally part of the visual arts!
For decades, photographic activists in Europe have been fighting for the
recognition of their medium, as a serious form of (applied) art. The lobby was
a mixed bag of interests bringing together photographers whose work had
more to do with an echo of the nineteenth century’s photo salon than with art
(made with a camera), photojournalists, fashion photographers and an
occasional art historian with a usually self-developed knowledge in
photography.
In most European countries this has materialized into specialized
photographic organisations of different size and statue, from museums to
institutes, from magazines to programmes for commissioning work, festivals,
etc. Some have consciously focused on specific areas of photographic
production like photojournalism. Most try to cover photographic art, whatever
they define this to be. Although individual cases may look problematic, the
total of these initiatives covers quite nicely the variety and multitude of
photographic production at large. Looked upon with this perspective, it has
also brought a thorough understanding of the medium and a solid base of
knowledge.
But for whom? At occasions, one gets the impression that the information
remains confined to photographic circles. In the Netherlands e.g. reviews on
photography in the leading newspapers are written by general art historians
with a far too limited view on the scope of the medium, focusing almost
exclusively on the relation with visual art, thus misinterpreting the majority of
the work that is being discussed.
And how on earth was it possible that Okwui Enwezor’s courageous
Documenta 11, dealing with the notion of the documentary and the archive,
showed so many weak examples of photographic and video projects?
Is it a lack of ambition among photographers, photo historians and specialized
curators that they cannot make the jump to the much vaster world of visual
arts? Or are they unwilling to free themselves from the marginalized position
that they have fought against for so long but which also gave them a lot of
freedom thanks to the limited responsibility that makes an integral part of that
position? Or do they sincerely mistrust the sudden, hyped and often cyclic
interest of the market driven economy that the visual arts are part of?
Possibly it is just a matter of catching up for us, Europeans. As we know,
museums in the US have collected photography for much longer, so did
private collectors, shaping a larger and more mature photography market that
hardly discriminates between photography and other visual arts. In 2003,
photo historian Adam Weinberg was appointed director of the Whitney
Museum in New York. Would it be just a matter of time, then?
The future looks grim: close photographic institutions!
Anyone with more than an extremely shallow knowledge in photography can
be stupified when confronted with the sudden, phenomenal interest in
photographers such as Andreas Gursky, Thomas Ruf, Thomas Struth (all
pupils of Bernd and Hilla Becher) or Rineke Dijkstra. The awareness of
nineteenth century engineers photography or the work of August Sander e.g.
turns these photographers into meaningful contemporary classics, if you will,
but not into the revolutionary artists the art world is claiming them to be.
Yet their presence in the market, the media and the arts has more than once
been the reason for claims that specialized interest for photography,
educational, institutional, in the media or otherwise is a thing of the past. That
one could close down the institutions that have been established in recent
years or that are, in some cases, still in the works. Nothing could be more
dangerous for a thorough understanding of photography. A medium that is as
much linked to the everyday as it is the world of visual arts, to science as
much as journalism, to advertising as much as history, technology,
entertainment, architecture, cinema, etc. Of course, this vast terrain cannot be
covered by specialized institutions alone. It is, and always has been, the task
of extremely different organisations and individuals, from art museums to
newspapers, from historical societies to universities to research labs.
The mapping is of this phenomenon, however, formulating the differences in
use, linking the practices, analyzing the cultural, political, social and artistic
role of the medium can only properly be done by specialized photo institutes.
The successors of the Becher pupils and Rineke Dijkstra will benefit from the
richness of the insights developed here. Even people in the art world,
curators, critics, not to forget marginalized art photographers, may begin to
understand the intertwinement of any kind of photography with the medium at
large, not the visual arts alone! The recent, and possibly temporary, interest in
photography from the art world should therefore be used politically to expand
its independent base rather than to disappear in the limited notion of the
visual arts alone.
The future is bright: the object as experience
What one should be aware of, is that existing interest in photography from the
world of the visual arts, cannot be seen independently from the interest in
other more recent ‘new’ media such as video and computer related art.
Playing the card of the visual arts will work as long as the visual arts remain
interested in photography and will not turn to, let’s speculate, ‘new drawing’.
It is, therefore, necessary to broaden the public base for the medium by also
developing another audience, an audience that is less prone to the hypes of
the fine arts world and will see the relation with the visual arts as one of the
possible relationships, rather than the prime measure for validation. Or, in less
defensive terminology: an audience that is capable of judging the value,
based on an overall experience with the medium.
Time to turn to the youth again. They may not read, they may be individualistic
and spoilt. Yet, they are also non dogmatic, media savvy and curious to have
new experiences. So anyone who is capable of touching upon one or,
preferably, more of these qualities is capable of making a start addressing his
new audience. The target being not only to develop photography based
support for a photography place, but ultimately also creating a genuine
interest in the photographic object that still forms the core of most collections.
How can this be done? Some would say, it is thanks to the absence of a
collection, a permanent space and an operational subsidy (all to be
considered burdens?) that project based production organisations such as Art
Angel in the UK or the company I am directing, Paradox in the Netherlands
have been more successful as innovators dealing with these issues than
established institutions. Speaking for Paradox, I can only say that based upon
an interest in the interaction of artistic, social and technological developments,
we have created a number of events that tried to attract another audience
(without necessarily scaring of another) by creating adventurous exhibitions
that made use of multimedia, by commissioning works for public spaces
(including the Internet), producing films, etc. In general, these projects can be
characterized as ‘media rich’: most made use of a combination of old and new
technology, combining film, print, projection, books and websites, enabling the
audience to combine elements according to their own liking or interest and
compare the nature of the content carrier.
The future looks grim: the end of the individual
Among the best examples of multimedia installations from recent years, are
Stress by Bruce Mau Design and Solid Sea by Stefano Boeri / Multiplicity.
Stress, a multi-screen projection dealing with the underlying ideology of
(post)modern times, was part of EXPERIENCE , the main exhibition curated
by Frits Gierstberg and myself in 2003 for the Foto Biennale Rotterdam.
Solid Sea was shown at Documenta 11 (2002) where the compelling
installation confronted visitors with the tragic story of a ship full of migrants
that sank in the Mediterranean in 1996, leading to the largest sea grave in the
Mediterranean after World War II.
It is definitely not a coincidence that both pieces were there result of the
professional, multi-discliplinary collaboration that both artists are used to in
their practice but that has no real tradition in the world of art or photography
where the romantic notion of the artist as a solo operating genius is still
predominant.
Yet, I have a strong belief that it is teamwork that is necessary to develop the
projects that will make photography survive. It is my experience with Paradox
projects such as >Play, Go No Go or East Wind West Wind, that incorporated
graphic and web designers, audio artists, exhibition architects, social
researchers, journalists and filmmakers. They all contributed to a project that
was started by a photographer (Carel van Hees, Ad van Denderen, Bertien
van Manen, respectively). In terms of the multi-discliplinary teamwork, it has, I
am sure, been no different for Stefano Boeri / Multiplicity (incorporating
photographer Francesco Jodice) or Bruce Mau Design.
Remarkable in many of these cases is that the photography the production
was based upon, was not experimental at all: classic documentary black and
white stuff in some cases. Thanks to the innovative character of the
presentation however, it looked totally to the point, fresh and contemporary,
building a bridge between a young and an older, sometimes expert audience.
People have argued that photographic exhibitions turning into multimedia
experiences are leading away from the very interest of the work itself. If done
in a careless way, this can be true. But it also goes for the umpteenth print
exhibition with frames hanging on a white museum wall. Any presentation
format is to be based on a carefully made, yet fundamental communication
choice: who is it that I am trying to convey what message and under what
circumstances….
This may lead to book only projects, interactive on-line communities,
installations featuring still and moving images and sound, and last but not
least, but well staged, prints!
The future is bright: the next best thing
In a recent interview, the now 75 year old Dutch poet Remco Campert was
questioned about the role of sexuality in his life and work. Part of his answer
came down to the following: ‘if ever, something that feels better than making
love, will be invented, I think I will still be practicing it alongside’.
Cinema, TV, video, web cams, the Internet, have not been able to kill the
need for still images as we tend to link memories to stills rather moving
images. Part of that phenomenon is due to the naive, historically embedded
belief that a still image is stable and a moving image is volatile. Should
evolution, training or education ever turn us into beings that do no longer
make the difference, we will probably act as Campert: practice [photography]
alongside [another medium], because we love it too much.
Edam, 03/08/04
Wednesday 27 January 2010
Liberté, Freedom, Λευτεριά
Ενωμένοι ενάντια στο ρατσισμό και τη φασιστική απειλή
Μια διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας, Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2010. Κάλεσμα της Κίνησης "Ενωμένοι ενάντια στο ρατσισμό και τη φασιστική απειλή". Από τις 6 το απόγευμα "συρρέουν" στην πλατεία Ομονοίας, παρά το τσουχτερό κρύο, εκατοντάδες άνθρωποι, στην πλειοψηφία τους έγχρωμοι και άνδρες: Αφρικανοί, Πακιστανοί, από το Μπαγκλαντές, Άραβες, Τούρκοι, Κούρδοι... Πανώ με συνθήματα στα ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, που μιλούν για το δικαίωμα στην ιθαγένεια των παιδιών των μεταναστών, για αλληλεγγύη με τους έλληνες εργαζόμενους, με εκκλήσεις για αντίσταση στη ρατσιστική μισαλλοδοξία των ακροδεξιών του ΛΑΟΣ και τις απειλές των νοσταλγών του φασισμού. Ολιγάριθμες ομάδες της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς (ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΣΕΚ, ΕΕΚ), παντελής απουσία του ΚΚΕ, του ΣΥΡΙΖΑ, των αναρχικών. Ομιλίες από εκπροσώπους των κοινοτήτων των μεταναστών. Γενική συγκίνηση όταν διαβάζεται χαιρετισμός της Κωνσταντίνας Κούνεβα.
Η πορεία ξεκινάει από τη Σταδίου προς τη Βουλή. Εντυπωσιακή η μέριμνα για περιφρούρηση από τη μεριά των μεταναστών, αποτελεσματική δίχως να είναι ψυχαναγκαστική. Με ένα ευπροσήγορο όσο και υποχρεωτικό "παρακαλώ", οι απείθαρχοι παίρνουν τη θέση τους στις τάξεις της συντεταγμένης πορείας. Στην αρχή κυριαρχούν συνθήματα στα ελληνικά, όπως "Χρυσοχοίδη άκουσε καλά, ιθαγένεια για όλα τα παιδιά", "Ανοίξτε τα σύνορα για όλους τους εργάτες", "FRONTEX σημαίνει πρόσφυγες πνιγμένοι"...
Σύντομα η διάθεση ανάβει, ο παλμός ανεβαίνει, τα κρουστά παίρνουν τη σκυτάλη, η κεφαλή της πορείας, όπου κυριαρχεί μια μεγάλη ομάδα γαλλόφωνων Αφρικανών, ξεσπάει σε μια ιαχή: Liberté. Όταν η πορεία φτάνει στη Βουλή, οι άνθρωποι ήδη χορεύουν. Οι ντουντούκες αλλάζουν χέρια και ο ήχος τους δεν είναι πλέον ξύλινος.
Στην κάθοδο προς την Ομόνοια μέσω Πανεπιστημίου το μοναδικό σύνθημα είναι πλέον τρίγλωσσο: Liberté, Freedom, Λευτεριά. Οι πλανόδιοι, που έχουν απλώσει την πραμάτεια τους στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου, καλούνται από τους ομόφυλούς τους με πειράγματα να τα μαζέψουν και να ακολουθήσουν την πορεία. Φτάνοντας στην Ομόνοια, η χαρά δεν κρύβεται, η ατμόσφαιρα είναι γιορτινή, οι άνθρωποι φιλιούνται και χωρίζουν παίρνοντας μαζί τους μια επίγευση νίκης. Και μεις, οι λίγοι φίλοι απ' τα παλιά που βρεθήκαμε απροσχεδίαστα εκεί, αλλάζουμε τηλέφωνα έχοντας την αίσθηση ότι μας άγγιξε μια ζείδωρη αύρα, ενός αύριο που δείχνει ήδη παρόν.
Sunday 24 January 2010
Ψηλαφώντας τη Γη που πληγώνουμε
Andreas Gursky (Γερμανία)
Untitled XIII, Τσιμαλχουακάν, Πόλη του Μεξικού, 2002
Επισιτιστικές κρίσεις και πόλεμοι για την τροφή. Πρωτοφανής καταστροφή της δασικής χλωρίδας και ερημοποίηση. Μόλυνση και αδυναμία αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Υπερεκμετάλλευση και εξάντληση των φυσικών πόρων. Μπορεί η Γη να αντέξει το 2050 έναν πληθυσμό τριών δισεκατομμυρίων τα καταναλωτικά πρότυπα του οποίου θα θέτουν σε κίνδυνο ολόκληρα οικοσυστήματα; Μήπως, όπως υποστηρίζει ο νομπελίστας Paul Crutzen, όλα τα στοιχεία της Γης, το χώμα κι ο αέρας, τα νερά και τα δάση, έχουν γίνει “αφύσικα”, σημαδεμένα ανεξίτηλα από την ανθρώπινη επέμβαση; Αυτές τις πληγές επιχειρεί να ψηλαφήσει η φωτογραφική διοργάνωση του Βραβείου Pictet.
Με τη έκθεση «Γη-Ίχνη», που θα διαρκέσει ως τις 28 Φεβρουαρίου, το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης υποδέχεται τους φωτογράφους που επιλέχτηκαν στην τελική φάση του Βραβείου. Ο κατάλογος των 12 φιναλίστ ανακοινώθηκε στο φεστιβάλ της Αρλ στις 9 Ιουλίου. Τον Οκτώβριο, στο Παρίσι, ο πρώην γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν απένειμε το πρώτο βραβείο (100.000 ελβετικά φράγκα) στον ισραηλινό Nadav Kander. Ανάμεσα στους άλλους υποψήφιους ξεχώρισαν μεγάλα ονόματα της τέχνης του φακού, όπως ο Γερμανός Andreas Gursky και ο Καναδός Edward Burtynsky, αλλά και λιγότερο γνωστοί δημιουργοί, όπως ο Ιρανός Abbas Kowsari και ο Κινέζος Yao Lu.
Ο Edward Burtynsky με τη δουλειά του για τα λατομεία εξερευνά με ευφάνταστο τρόπο την έννοια του ανθρωπογενούς τοπίου. Η ματιά του πραγματεύεται την εξόρυξη πρώτων υλών ως παραγωγή μιας μνημειακής οργανικής αρχιτεκτονικής που παραπέμπει στις αρχαίες πυραμίδες αλλά και στους σύγχρονους ουρανοξύστες.
Edward Burtynsky (Καναδάς)
Λατομεία της Ιβηρικής # 3, Cochicho Co., Παρντάις, Πορτογαλία 2006. Από τη σειρά “Λατομεία”
Abbas Kowsari (Ιράν)Σκιά της Γης, Ταλάγιε, Νότιο Ιράν 2007. Από τη σειρά “Σκιά της Γης”
Εκπρόσωπος του νεοπικτοριαλιστικού ρεύματος, που τελευταία κάνει αισθητή την παρουσία του στην φωτογραφική τέχνη της Άπω Ανατολής, ο Yao Lu χρησιμοποιεί φόρμες της κινεζικής παραδοσιακής ζωγραφικής για να αποδώσει το πρόσωπο της σύγχρονης Κίνας. Σε μια χώρα που οι ξέφρενοι ρυθμοί ανάπτυξης την έχουν μετατρέψει σ’ ένα γιγαντιαίο εργοτάξιο, οι πανταχού παρόντες σκουπιδότοποι καλύπτονται με πράσινα δίχτυα.
Χρησιμοποιώντας με μαεστρία την τεχνική της οφθαλμαπάτης, ο Lu κατασκευάζει οπτικά τοπία σπάνιας αρμονίας που απηχούν ένα απόμακρο ονειρικό παρελθόν, παραπέμποντας διακριτικά, σε δεύτερη ανάγνωση, στη σύγχρονη τραυματική πραγματικότητα.
Yao Lu (Κίνα)
Διαβατάρικη Πηγή στην Αρχαία Αποβάθρα, Πεκίνο, Κίνα 2006. Από τη σειρά “Καινούργιο Βουνό και Νερό”.
Η Κίνα απασχολεί και τον νικητή του φετινού Βραβείου Nadav Kander, Ισραηλινό μεγαλωμένο στη Ν. Αφρική και με καριέρα στη Μεγάλη Βρετανία.
Το φωτογραφικό του δοκίμιο για τον Γιαγκτσέ, το ¨Μακρύ ποτάμι” των 6.500 χιλιομέτρων που διασχίζει την Κίνα από δύση σε ανατολή, αποτελεί μια μεταφορά για τις αλλαγές που προδιαγράφουν τη μοίρα του πλανήτη. Φωτογραφίζοντας τοπία και ανθρώπους από τις εκβολές ως τις πηγές του ποταμού, στις όχθες του οποίου ζει το 1/18 του πληθυσμού της Γης, ο Kander επιστράτευσε τη διαίσθησή του προσπαθώντας να μην επηρεαστεί από αυτό που ήδη ήξερε για τη χώρα.
Όπως λέει ο ίδιος “η Κίνα είναι ένα έθνος που δείχνει να αποκόβεται από τις ρίζες του, καταστρέφοντας το παρελθόν του στην προσπάθειά του να κινηθεί “προς τα μπρος” με ρυθμούς βίαιους και αφύσικους. Ένας λαός που πληγώνει τη χώρα του και μια χώρα που πληγώνει τον λαό της. Σε μήκος 600 χιλιομέτρων 3 εκατομμύρια άνθρωποι υποχρεώθηκαν να ξεσπιτωθούν και να μετακομίσουν αλλού. Στην Κίνα το τοπίο αλλάζει μέρα με τη μέρα, τόσο από οικονομική όσο και από φυσική άποψη. Αυτές είναι φωτογραφίες που δεν μπορούν ποτέ να ξανατραβηχτούν”.
Nadav Kander (Ισραήλ)Λουόμενοι
«Γη – Ίχνη»: εκατό έργα, 25 δημιουργοί από 19 χώρες
Έκτορας Δημησιάνος
Από τη σειρά "Πάρνηθα", 2009
Saturday 23 January 2010
Επτά κανόνες για την καλύτερη διάδοση των ρατσιστικών ιδεών
-->
-->
--> Η διάδοση των ρατσιστικών ιδεών στη Γαλλία φαίνεται να είναι σήμερα εθνική προτεραιότητα. Την επιχειρούν οι ρατσιστές, κι αυτό είναι το λιγότερο. Όμως, σε μια εποχή δύσπιστη απέναντι στις ιδέες, η προσπάθεια των προπαγανδιστών μιας ιδέας έχει κάποια όρια, και, προκειμένου να ξεπεράσει αυτά τα όρια, έχει συχνά την ανάγκη της συνδρομής των αντιπάλων της. Κι εδώ είναι η αξιοπρόσεκτη πλευρά της κατάστασης στη Γαλλία: πολιτικοί, δημοσιογράφοι και ειδικοί κάθε λογής έχουν καταφέρει να βρούν τα τελευταία χρόνια αρκετά αποτελεσματικούς τρόπους ώστε να θέσουν τον αντιρατσισμό τους στην υπηρεσία της διάδοσης των ρατσιστικών ιδεών, και μάλιστα με αύξουσα ένταση. Έτσι λοιπόν όλοι οι κανόνες που διατυπώνονται εδώ είναι ήδη σε χρήση. Αλλά αυτό γίνεται συνήθως με εμπειρικό και άναρχο τρόπο, χωρίς σαφή συνείδηση της εμβέλειάς τους. Φαίνεται λοιπόν ευκταίο, προκειμένου να εξασφαλιστεί η μέγιστη αποτελεσματικότητά τους, να τους παρουσιάσουμε στους δυνητικούς τους χρήστες με μορφή ρητή και συστηματική.
-->
Το σχέδιο νόμου του Γάλλου υπουργού εσωτερικών Jean-Louis Debré, σχετικά με την είσοδο και τη διαμονή ξένων και το δικαίωμα ασύλου, συζητήθηκε στη Βουλή τον χειμώνα του 1997 και ψηφίστηκε τον Απρίλιο του ίδιου έτους. Οι διατάξεις του, οι οποίες προέβλεπαν τον διπλασιασμό του χρόνου κράτησης των χωρίς χαρτιά και άδεια παραμονής αλλοδαπών αλλά και υποχρέωναν τους ιδιοκτήτες να δηλώνουν στην Αστυνομία την άφιξη ή την αναχώρηση κάθε ξένου ενοικιαστή, προκάλεσαν ένα κύμα διαμαρτυρίας που κορυφώθηκε με μια δημόσια έκκληση για ανυπακοή, πρωτοβουλία μιας ομάδας 59 σκηνοθετών. Η παρέμβαση, με άρθρο στην εφημερίδα Le Monde, του φιλοσόφου Jacques Rancière, παλαιού μαθητή και συνεργάτη του Louis Althusser και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Paris VIII, διατηρεί και σήμερα την επικαιρότητά της: ιδιαίτερα για την Ελλάδα, με τη συζήτηση σχετικά με το νομοσχέδιο για την απόδοση ιθαγένειας στους μετανάστες, όπου με ευθύνη κυρίως του ΛΑΟΣ και δευτερευόντως της Νέας Δημοκρατίας είναι σε πλήρη εξέλιξη μια επιχείρηση καλλιέργειας ξενοφοβικών και ρατσιστικών αντανακλαστικών στην κοινή γνώμη.
-->
Jacques Rancière
Επτά κανόνες για την καλύτερη διάδοση των ρατσιστικών ιδεών
Κανόνας 1 —
--> Αναφερθείτε καθημερινά σε ρατσιστικές δηλώσεις και δώστε τους τη μέγιστη δυνατή δημοσιότητα. Σχολιάστε τις εκτενώς, θέστε ερωτήματα στους εκφραστές τους, επώνυμους κι ανώνυμους. Υποθέστε, παραδείγματος χάρη, ότι καθώς ένας ρατσιστής ηγέτης, απευθύνεται στους οπαδούς του, του ξεφεύγει ότι έχουμε πολλούς τραγουδιστές με σκούρο δέρμα και πολλούς ποδοσφαιριστές στην Εθνική Γαλλίας με ονόματα που ηχούν ξενόφερτα. Θα μπορούσατε να θεωρήσετε ότι η πληροφορία αυτή δεν αποτελεί καμιά συνταρακτική αποκάλυψη αλλά μάλλον κοινοτοπία, πολλώ δε μάλλον αφού ένας ρατσιστής, όταν μιλάει σε ρατσιστές, τους λέει ρατσιστικά πράγματα. Η στάση αυτή θα είχε μια διπλή δυσάρεστη συνέπεια: πρώτον, θα παραλείπατε έτσι να εκδηλώσετε την αδιάλειπτη επαγρύπνησή σας απέναντι στη διάδοση των ρατσιστικών ιδεών, δεύτερον, οι ίδιες αυτές ιδέες θα διαδίδονταν λιγότερο. Όμως το σημαντικό είναι να μιλάμε πάντοτε γι αυτές, ώστε αυτές να καθορίζουν το μόνιμο πλαίσιο για το ό,τι βλέπουμε και το ό,τι ακούμε. Μια ιδεολογία δεν είναι πρωτίστως θεωρητικές θέσεις, αλλά χειροπιαστές και πρόδηλες πραγματικότητες. Δεν είναι απαραίτητο να εγκρίνουμε τις ιδέες των ρατσιστών. Αρκεί να βλέπουμε ακατάπαυστα όσα αυτοί μας κάνουν να δούμε, να μιλάμε ακατάπαυστα για όσα αυτοί μας μιλάνε, να αρνούμαστε αυτές τις “ιδέες” αποδεχόμενοι το δεδομένο που αυτές μας επιβάλλουν.
Κανόνας 2 —
--> Μην παραλείπετε ποτέ να συνοδεύετε την κοινοποίηση κάθε ρατσιστικής δήλωσης με μια όσο το δυνατόν πιο έντονη έκφραση αποτροπιασμού. Αυτός ο κανόνας είναι σημαντικό να γίνει απόλυτα κατανοητός, δεδομένου ότι εξασφαλίζει ένα τριπλό αποτέλεσμα: πρώτον, οι ρατσιστικές ιδέες πρέπει να γίνουν κοινός τόπος μέσω της ακατάπαυστης διάδοσής τους, δεύτερον, πρέπει να καταγγέλλονται συνεχώς ώστε να παραμένουν σκάνδαλο διατηρώντας ταυτόχρονα την ελκυστικότητά τους, τρίτον, η ίδια η καταγγελία τους πρέπει να εμφανίζεται ως δαιμονοποίηση, ώστε οι ρατσιστές να θεωρούνται κατακριτέοι επειδή λένε πράγματα τα οποία ωστόσο αποτελούν κοινότοπες και πρόδηλες αλήθειες. Ας θυμίσουμε το παράδειγμά μας: θα μπορούσατε να θεωρήσετε ανώδυνη την ανάγκη του κ. Le Pen να στρέψει την προσοχή μας σε ό,τι ο καθένας μας βλέπει δια γυμνού οφθαλμού, ότι δηλαδή ο τερματοφύλακας της Εθνικής Γαλλίας έχει μαύρο δέρμα. Θα χάνατε έτσι το ουσιαστικό αποτέλεσμα: να αποδείξετε ότι είναι έγκλημα οι ρατσιστές να μιλάνε για κάτι το οποίο όλος ο κόσμος βλέπει δια γυμνού οφθαλμού.
Κανόνας 3 —
--> Επαναλάβετε σε όλες περιστάσεις: υπάρχει ένα μεταναστευτικό πρόβλημα που πρέπει να ρυθμίσουμε αν θέλουμε να βάλουμε φραγμό στον ρατσισμό. Οι ρατσιστές δεν σας ζητούν κάτι περισσότερο: να αναγνωρίσετε ότι το πρόβλημά τους είναι όντως ένα πρόβλημα και μάλιστα «το» πρόβλημα. Προβλήματα υπάρχουν πράγματι πολλά με τους ανθρώπους που έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό το χρώμα του δέρματός τους και το ότι έρχονται από τις παλιές γαλλικές αποικίες. Αλλά όλα αυτά δεν συνιστούν ένα μεταναστευτικό πρόβλημα, για τον απλό λόγο ότι «μετανάστης» είναι μια έννοια ρευστή που καλύπτει ετερογενείς κατηγορίες, όπως στην περίπτωση πολλών Γάλλων που έχουν γεννηθεί στη Γαλλία από Γάλλους γονείς. Το να διεκδικείς να ρυθμιστεί με νομικά και πολιτικά μέτρα το «πρόβλημα των μεταναστών» είναι σαν να διεκδικείς κάτι απολύτως αδύνατο. Ωστόσο, διεκδικώντας το, αφενός δίνεις υπόσταση στην απροσδιόριστη μορφή του ανεπιθύμητου, αφετέρου, αποδεικνύεις ότι είσαι ανίκανος να κάνεις το οτιδήποτε γι αυτό το ανεπιθύμητο και ότι μόνο οι ρατσιστές έχουν να προτείνουν λύσεις.
Κανόνας 4—
--> Επιμείνετε στην ιδέα ότι ο ρατσισμός έχει ο ίδιος μια αντικειμενική βάση, ότι είναι αποτέλεσμα της κρίσης και της ανεργίας και ότι δεν μπορείς να τον εξαλείψεις παρά μόνο εξαλείφοντας την κρίση και την ανεργία. Με αυτό τον τρόπο του προσδίδετε επιστημονική νομιμοποίηση. Και καθώς η ανεργία αποτελεί πλέον μια διαρθρωτική απαίτηση για την καλή λειτουργία των οικονομιών μας, το συμπέρασμα συνάγεται απολύτως φυσικά: αν δεν μπορείς να εξαλείψεις τη «βαθιά» αιτία του ρατσισμού, το μόνο που σου μένει είναι να εξαλείψεις την περιστασιακή αιτία του, ξαποστέλνοντας τους μετανάστες στις χώρες προέλευσής τους με τη θέσπιση νηφάλιων και αντικειμενικών ρατσιστικών νόμων. Εάν κάποιος σκεπτόμενος επιπόλαια σάς αντιτείνει ότι σε άλλες χώρες, με παραπλήσια ποσοστά ανεργίας, δεν εκδηλώνονται ρατσιστικές εκτροπές όπως σε εμάς, παρακινείστε τον να ψάξει σε τι μπορεί να διαφέρουν αυτές οι χώρες από τη δική μας. Η απάντηση είναι αυτονόητη: ότι δεν έχουν όπως εμείς υπερβολικά πολλούς μετανάστες.
Κανόνας 5 —
--> Προσθέστε ότι ο ρατσισμός εκδηλώνεται σε κοινωνικά στρώματα ευάλωτα από τον οικονομικό εκσυγχρονισμό, σε καθυστερημένους που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν την πρόοδο, στον «λαουτζίκο» κ.λπ. Ο κανόνας αυτός συμπληρώνει τον προηγούμενο. Παρουσιάζει το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι αποδεικνύει πως οι αντιρατσιστές, στιγματίζοντας τους «καθυστερημένους» ρατσιστές, έχουν τα ίδια αντανακλαστικά με εκείνους που μιλούν για «κατώτερες φυλές», και ότι κάνει αυτούς τους «καθυστερημένους» να αισθάνονται πιο άνετα για την περιφρόνηση που τρέφουν τόσο για τις κατώτερες φυλές όσο και για τους αντιρατσιστές των καλών συνοικιών που θέλουν να τους κάνουν μάθημα αντιρατσισμού.
Κανόνας 6 —
--> Κάντε έκκληση για συστράτευση όλων των υπεύθυνων πολιτικών δυνάμεων ενάντια στις ρατσιστικές δηλώσεις. Καλέστε αταλάντευτα τους ανθρώπους της εξουσίας να τις αποδοκιμάσουν με τον πιο απόλυτο τρόπο. Αυτό που έχει πράγματι σημασία είναι να αποκτήσουν αυτοί οι πολιτικοί την πατέντα του αντιρατσισμού, πράγμα που θα τους επιτρέψει να εφαρμόσουν με αυστηρότητα και να βελτιώσουν, αν παραστεί ανάγκη, τους ρατσιστικούς νόμους, οι οποίοι βεβαίως προορίζονται να θέσουν φραγμό στον ρατσισμό. Σημαντικό είναι επίσης να παρουσιαστεί η ακραία ρατσιστική δεξιά ως η μόνη συνεπής δύναμη που τολμά να πει μεγαλόφωνα αυτό που άλλοι σκέφτονται σιωπηρά, η μόνη που προτείνει ευθέως ό,τι οι άλλοι κάνουν στα μουλωχτά. Είναι σημαντικό τελικά να εμφανιστεί, μόνη αυτή, ως το θύμα μιας συνωμοσίας όλων αυτών των ανθρώπων της εξουσίας.
Κανόνας 7 —
--> Απαιτείστε νέους αντιρατσιστικούς νόμους που θα επιτρέπουν την ποινικοποίηση ακόμα και της ίδιας της πρόθεσης αναμόχλευσης ρατσιστικών παθών, ένα εκλογικό νόμο που θα εμποδίζει την άκρα δεξιά να καταλάβει έδρες στη Βουλή και μια σειρά μέτρα της ίδιας τάξεως. Καταρχήν, κατασταλτικοί νόμοι μπορούν πάντα να φανούν χρήσιμοι. Έπειτα, θα αποδείξετε ότι η προσήλωσή σας στη δημοκρατική νομιμότητα είναι αρκετά εύκαμπτη και προσαρμόσιμη στις αλλαγές των περιστάσεων. Τέλος, θα καθαγιάσετε τους ρατσιστές στον ρόλο τους ως μάρτυρες της αλήθειας που υφίστανται την καταστολή για αδικήματα γνώμης, που καταδιώκονται από αυτούς που φτιάχνουν τους νόμους όπως τους βολεύει.
Πρέπει, εν ολίγοις, να υποβοηθηθεί η διάδοση του ρατσισμού με τρεις τρόπους: διαφημίζοντας όσο το δυνατό περισσότερο το όραμα που έχει για τον κόσμο, προσδίδοντάς του το ακάνθινο στεφάνι του μάρτυρα, δείχνοντας ότι μόνον ο καθαρός ρατσισμός μπορεί να μας γλιτώσει από τον βρόμικο ρατσισμό. Ήδη για την εκπλήρωση αυτού του καθήκοντος υιοθετούνται και οι τρεις τρόποι, με αξιόλογες επιτυχίες. Όμως, με τη μέθοδο, μπορούμε να τα καταφέρουμε ακόμα καλύτερα.
-->
Πρώτη δημοσίευση, Le Monde, 21 Μαρτίου1997
Wednesday 13 January 2010
24 ώρες χωρίς εμάς - Πρώτη Μαρτίου 2010: «Primomarzo2010»
Για την 1η Μαρτίου οργανώνεται η πρώτη απεργία των μεταναστών στη χώρα - Η Αίγυπτος ζητά από την κυβέρνηση της Ρώμης να προστατεύσει τους αλλοδαπούς
Η πρώτη «απεργία των μεταναστών» έχει ήδη αρχίσει να οργανώνεται για την 1η Μαρτίου στην Ιταλία. Η πρωτοβουλία ανήκει στην ομάδα του Facebook «Primomarzo2010» και είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αντίστοιχη κινητοποίηση, που ετοιμάζεται για τη Γαλλία, υπό τον τίτλο «La journ? san imigr?s».
Στην Ιταλία, ωστόσο, η κίνηση αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία, λόγω και των τελευταίων εξελίξεων στην Καλαβρία. Μετά τον πυροβολισμό ενός μετανάστη στην κωμόπολη Ροζάρνο και τις συγκρούσεις των αλλοδαπών με την αστυνομία και τους ντόπιους κατοίκους, περισσότεροι από 1.000 ξένοι εργάτες απομακρύνθηκαν από την περιοχή. Παρά τις αρχικές διαβεβαιώσεις των αρχών, ο υπουργός Εσωτερικών, Ρομπέρτο Μαρόνι, δήλωσε ότι «όσοι μετανάστες δεν διαθέτουν άδεια παραμονής, πρόκειται να απελαθούν». Παράλληλα, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Ιλ Μεσσατζέρο», ο Μαρόνι τονίζει ότι «για όλους τους ξένους εργαζόμενους, ακόμη και με εποχική απασχόληση, πρέπει να προβλεφθούν νόμιμες μορφές συνεργασίας και να μπει οπωσδήποτε τέλος στην μαύρη εργασία».
Σε ό,τι αφορά την απεργιακή κινητοποίηση της 1ης Μαρτίου, έχουν ήδη δηλώσει συμμετοχή στην ομάδα του Facebook, 11.000 άνθρωποι. Στόχος των εμπνευστών της είναι να συμμετάσχουν σε αυτήν όλοι οι αλλοδαποί, τόσο οι νόμιμοι, όσο και εκείνοι που δεν διαθέτουν άδεια εργασίας.
Σύμβολο της απεργίας θα είναι το γνωστό πρόσωπο των κόμικς «Μαφάλντα», του αργεντίνου σκιτσογράφου Κίνο, ο οποίος μάχεται με χιούμορ κατά των διακρίσεων και των αδικιών. Το χρώμα που επελέγη είναι το κίτρινο. Στις διαδηλώσεις που διοργανώνονται για τις μεγαλύτερες ιταλικές πόλεις, οι συμμετέχοντες θα φορούν κίτρινο βραχιόλι και θα κρατούν κίτρινα μαντήλια.
Σχετικά με την πρωτοβουλία αυτή, ο υπουργός, αρμόδιος για την απλούστευση του προγράμματος, Ρομπέρτο Καλντερόλι, στέλεχος της Λέγκα του Βορρά, δήλωσε στον Τύπο ότι «είναι πολύ δύσκολο να στηριχθεί από τους μετανάστες, που διαθέτουν άδεια παραμονής. Όσο για τους παράνομους, με τον τρόπο αυτό, θα μπορούσαμε να τους απελάσουμε».
Από το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, ο Αντρέα Ορλάντο υπογραμμίζει σχετικά ότι «ο Καλντερόλι, καλό θα είναι να θυμάται τον θόρυβο, που προκάλεσε, όταν φόρεσε μπλουζάκι με σκίτσα, που σατίριζαν τον Μωάμεθ και να σταματήσει να ανεβάζει την ένταση».
Εξάλλου, συζητήσεις και προβληματισμούς προκάλεσε η θέση της επίσημης εφημερίδας του Βατικανού «Osservatore Romano», σύμφωνα με την οποία «όχι μόνο οι Ιταλοί είναι ρατσιστές, αλλά το στοιχείο αυτό τούς χαρακτηρίζει από παλιά, τουλάχιστον από εκατόν πενήντα χρόνια, από τότε που συστάθηκε το ενιαίο ιταλικό κράτος».
Στη συγκεκριμένη ανάλυση, η μεγαλύτερη εφημερίδα της χώρας, η «Κορριέρε Ντέλλα Σέρα», απαντά πως «όντως, τηρούμε μια στάση ανωτερότητας έναντι των ξένων, ιδίως όταν είναι φτωχοί και έγχρωμοι, αλλά δεν πρόκειται για πραγματικό ρατσισμό».
Η κυβέρνηση της Αιγύπτου, πάντως, ζήτησε επισήμως από το ιταλικό Υπουργείο Εξωτερικών, να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την προστασία των μειονοτήτων και των μεταναστών, που ζουν στην Ιταλία».
Στο σχετικό επίσημο ανακοινωθέν γίνεται αναφορά στην «εκστρατεία επιθέσεων» κατά των αλλοδαπών που εργάζονταν στο Ροζάρνο και στις δύσκολες καθημερινές συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες, «λόγω των συνθηκών κράτησης, της παραβίασης των οικονομικών και κοινωνικών τους δικαιωμάτων και της πρακτικής των υποχρεωτικών απελάσεων».
Πηγή: ANA
Αναρτήθηκε από ProtiMartiou2010 στις 6:03 π.μ.
24 ώρες χωρίς εμάς - Πρώτη Μαρτίου 2010: «Primomarzo2010»
Subscribe to:
Posts (Atom)